çocuklarda kabızlık...

Kabızlık sorunu en sık 2 yaş civarında çocuğa tuvalet eğitimi verilirken karşımıza çıkan bir sorundur.
Kabızlık çocuklarda karın ağrısının en sık sebebidir. Anne sütünden süt bazlı mamalara ve ek besinlere
geçiş sırasında da kabızlık görülebilir.


Kabızlık sorunu araştırılırken doğumdan sonra çocuğun ilk 24 saatte dışkı yapıp yapmadığı, kabızlık
sorunun süresi, dışkının özelliği (kıvamı, keçi pisliği şeklinde olup olmadığı, tuvaleti tıkayacak şekilde
olup olmadığı, dışkı kaçırma olup olmadığı), beraberinde idrar kaçırma probleminin olup olmadığı
araştırılmalıdır.
Kabızlık sorunu bazen altta yatan bir sebebe bağlı ortaya çıkabilmektedir; günlük süt miktarının fazla
olması, inek sütü alerjisi, posasız gıdaların fazlaca alınmış olması, bazen sıvı kaybı gibi beslenmeye
bağlı nedenler olabildiği gibi bazen de hipotiroidi, çölyak hastalığı (buğday unundaki gluten isimli
bir proteine karşı alerji), kistik fibrozis (ter bezlerinin ve dış salgı bezlerinin hastalığı), şeker hastalığı,
kalsiyum yüksekliği, potasyum azlığı gibi metabolik sebepler olarak karşımıza çıkabilir. Bazı nörolojik
hastalıklarında kabızlığa neden olduğu bilinmektedir. Çocuktaki kabızlığın nedeni araştırılırken kullandığı
ilaçlar da (antiasit ilaç alımı, havale ilacı kullanımı (fenobarbital), tansiyon ilaçları) sorgulanmalıdır.
Kabızlığın en sık görülen iki nedeni vardır. Bunlardan ilki çocuğun “dışkısını tutması” diğeri de beslenme
ilgili sebeplerdir. Çocuklar tuvalet eğitimi sırasında yaşadıkları korku ve stresten dolayı büyük tuvaletlerini
tutmaya başlayabilirler. Bu da zamanla hem bir alışkanlığa dönüşür hem de bir kısır döngünün
oluşmasına neden olur. Tuttukça, çocuğun dışarı çıkmaları daha da zorlaşır ve çocuk daha fazla tutmaya
başlar. Bazı çocuklar ev dışındaki tuvaletlere gitmek istemediklerinden dolayı da tuvaletini tutma başlar
ve bu da alışkanlık hâline gelebilir. İkinci en önemli sebep beslenme alışkanlıklarıdır. Normal bağırsak
hareketleri için alınan nişasta lif dengesinin yerinde olması ve yeterli sıvı alınması gereklidir. Çocukların
makarna pilava düşkünlükleri, sebze ve salata yememeleri kabızlıklarının en önemli nedenidir. Nişasta
çok, lif az olduğu zaman dışkı çok katı bir hâle gelir. Çocuklar kiloları başına bir gram lif almalıdırlar. Bir
yaşından itibaren çocukların yedikleri ekmeğin yarısı beyaz yarısı kepekli olabilir.
Kabızlıkla baş edebilmek için çocukların yeterli sıvı tüketmelerine ve besinlerle aldıkları nişasta lif oranına
dikkat edilmelidir. Çocuklar yeşil sebze ve salatalara alıştırılmalı, özellikle her öğünde yemeklerinin
yanında salata olmasına dikkat edilmelidir. Çocukların çok sevdikleri besinler olan makarna ve pilavda
aşırıya kaçılmamalıdır. Çocuklar için hazırlanan besinlerde kullanılacak tahılların yarısı beyaz yarısı
esmer olmalı ve ayrıca çocuklar günün belli saatinde tuvalet rutinine alıştırılmalıdırlar.
Bunlara yanıt vermeyen çocuklarda kayısı/erik kompostosu ya da püresi, armut püreleri ile kuru meyveler
kullanılabilir.