yeni doğan bir bebek nasıl olur?

Yenidoğanın Fiziksel Görünümü ve Özellikleri

Doğum sonrası ilk 4 hafta içindeki bebekler yenidoğan olarak adlandırılırlar. Yenidoğanlar doğum
özelliklerine göre Normal, Prematüre, Düşük Doğum Ağırlıklı, Tosuncuk ve Sürmatür olarak 5 grupta
ele alınabilirler. Bunlar;


1. Normal yenidoğan: Uterusta 37-40 hafta kalarak gelişimini tamamlayan bebektir.
2. Prematüre: Gebeliğin 37. haftasından önce doğan bebekler, prematüre olarak tanımlanmaktadırlar.
Bu bebekler özel bakıma gereksinim duyarlar.
3. Düşük Doğum Ağırlığı: Gebeliğin normal sürede (37-40 hafta) sonuçlanıp bebeğin 2500 gramın
altında bir ağırlığa sahip olmasıdır. Bu bebeklerin de özel bakıma gereksinimleri vardır.
4. Tosuncuk: Gebelik normal süresinde sonuçlanmış fakat bebek 4000 gramdan daha ağır doğmuşsa
“tosuncuk” olarak adlandırılır. Bebeğin sağlığı riskte olabileceği için gözlenmesi gerekmektedir.
5. Sürmatüre: Normal doğum süresini 9-10 gün aşmış olarak müdahale ile dünyaya gelen bebeklerdir.
Bebek, sağlıksız olduğu gibi anne karnında ya da doğar doğmaz kaybedilebilir.
Anne babalar 9 ay boyunca doğacak bebeklerini beklerler ve doğduğu anda da dünyanın en
güzel bebeğinin kendi bebekleri olduğunu düşünürler. Oysa yenidoğan bir bebek, çocuklardan ve
yetişkinlerden çok farklı bir görünüm içindedir.
Doğumdan sonraki ilk 4 hafta, yenidoğan (neonatal) dönemi olarak adlandırılır. Yenidoğan bebeğin
cildi, vernix caseosa denilen peynirimsi bir maddeyle kaplıdır. Bu madde hem yenidoğanın derisini
zedelenmelere karşı korur hem de ısı kaybını önler. Kafası vücuduna oranla çok büyüktür, yaklaşık
olarak vücut uzunluğunun dörtte biri kadardır. Başı, doğum sırasında deforme olmuş olabilir ve henüz
başını kontrol edememektedir. Boynu çok kısadır, çenesi hemen hemen hiç yok gibidir, burnu nispeten
yassı bir görünümdedir. Yüzü ve vücudu buruşuk bir görünümdedir. Doğumda bazılarının saçı vardır,
bazıları ise saçsız doğar. Bazılarının sırtında lanugo tüycükleri denen tüyler vardır. Hemen hemen tüm
bebeklerin gözleri buğulu bir mavi renktedir. Gerçek göz rengi altı aydan sonra belli olur. Kafatasında
kemikler arasında fontanel (bıngıldak) denen açıklıklar vardır.
İlk gaitası(dışkısı) ilk 24 saat içinde görülür ve buna mekonyum adı verilir. %95’i doğumu takip
eden ilk 24 saat içinde idrarlarını yaparlar. Göbek kordonu genellikle 6-10. günler arasında düşer.
Bazı yenidoğanlarda bu surenin uzadığı görülebilir. Bazı kız ve erkek bebeklerde anneden geçen
hormonlar nedeniyle memelerde şişme ve salgı görülebilir. Vücut ısısı doğumda anneninkiyle aynıdır.
Yenidoğanda baş ve göğüs çevresi hemen hemen birbirine eşittir. 1 yaşından sonra göğüs çevresi her
zaman baş çevresinden daha fazladır.
Temelde yenidoğanın fiziksel, fizyolojik ve refleksif özellikleri ileriki yaşam dönemi için önem
taşımaktadır. Bu özellikler şunlardır:

Yenidoğan Bebeğin Fiziksel Özellikleri

Göbek kordonu: Doğum öncesi dönemde fetüsün büyüme ve gelişmesi için gerekli gıda maddeleri
ve oksijeni anneden alıp bebeğe getiren ve bebekte oluşan atık maddeleri tekrar anneye götüren
organdır. Göbek kordonunun görevi doğumdan hemen sonra sona erer. Doğum sırasında bu kordon
bebekten 2 cm uzaklıkta olacak şekilde kesilerek bağlanır.
Bebeğin başı: Yenidoğanın başı vücuduna göre ¼ oranında büyüktür. Baş çevresi bebeğin başının
altındaki en çıkıntılı nokta ile alın çıkıntısından geçecek şekilde bir mezura ile ölçülür. Normal
yenidoğanın baş çevresi 34-36 cm, altı aylık olunca 44 cm, bir yaşında ise 46 cm olmalıdır. Bu
sınırların altında bir gelişim varsa bebek “Mikrosefali”, üstünde ise “makrosefali” olarak adlandırılır.
Bu durumlar izlem ve tedavi gerektirir. Baş kemiklerinin eklemleri arasında boşluk vardır. Bunlara
fontanel (bıngıldak) denilir. Doğumda 6 tane olan fontaneller, ön fontanel hariç, doğumu takip eden
ilk haftalarda kapanır. Küçük fontaneller iki-üç haftada, büyük fontanel çoğunlukla 12-18. aylar
arasında kapanır.